Opis

Ziołolecznictwo łączy mądrość starożytnych cywilizacji z nowoczesnymi metodami naukowymi. Kurs „Ziołolecznictwo w medycynie arabskiej” prezentuje historię, teorie i praktyki arabskiej medycyny naturalnej, która inspirowała rozwój współczesnej farmakologii i medycyny holistycznej. Kurs kompleksowo wprowadza w świat arabskiego ziołolecznictwa, ukazując jego wpływ na rozwój medycyny światowej.

Zakres tematyczny kursu:

Celem kursu jest przybliżenie uczestnikom bogatej tradycji ziołolecznictwa w medycynie arabskiej, począwszy od starożytności, przez okres złotego wieku nauki arabskiej, aż po współczesne zastosowania w medycynie naturalnej. Kurs będzie interdyscyplinarny, łącząc historię, botanikę, farmakologię oraz aspekty kulturowe i religijne.

Kurs skierowany jest do studentów medycyny, farmacji, etnobotaniki, historii, a także do osób zainteresowanych medycyną naturalną, ziołolecznictwem i kulturą arabską.

Kurs to unikalna okazja, by poznać starożytną wiedzę, która inspiruje współczesną naukę i medycynę. Dzięki praktycznemu podejściu, uczestnicy mają okazję nie tylko zgłębić bogatą historię i teorie arabskiego ziołolecznictwa, ale także nauczyć się tworzyć własne preparaty ziołowe. Program został opracowany w sposób przystępny, co pozwala na udział zarówno początkującym, jak i osobom poszukującym pogłębienia wiedzy. Kurs łączy aspekty medyczne, kulturowe i praktyczne, oferując pełne doświadczenie edukacyjne, które można wykorzystać w codziennym dbaniu o zdrowie i dobre samopoczucie.

Zagadnienia:

Moduł I: Wprowadzenie do ziołolecznictwa w medycynie arabskiej.

1. Definicja i znaczenie ziołolecznictwa w kulturze arabskiej.

a. Rola ziół w życiu codziennym, medycynie i kuchni.

b. Powiązanie z islamem i znaczenie nauk Proroka w propagowaniu medycyny naturalnej.

2. Źródła historyczne.

a. Starożytne teksty medyczne z Bliskiego Wschodu: Tabliczki klinowe, papirus Ebersa.

b. Rozwój wiedzy w okresie islamskiego złotego wieku: dzieła Ibn Siny (Awicenny) i Al-Raziego.

3. Podstawy teoretyczne arabskiej medycyny ziołowej.

a. Koncepcja humoralna w medycynie arabskiej (cztery humory).

b.Relacja między ziołami, temperamentem człowieka i chorobami.

c. Praktyka: Analiza wybranych fragmentów „Kanonu medycyny” Ibn Siny dotyczących roślin leczniczych.

Moduł II: Złoty wiek medycyny arabskiej i jej wpływ na świat.

1. Centra wiedzy medycznej w świecie arabskim.

a. Szkoły w Bagdadzie, Kordobie, Damaszku i Kairze.

b. Rola domów mądrości (Bayt al-Hikma) w tłumaczeniu i rozwoju wiedzy.

2. Kluczowe postacie i ich osiągnięcia.

a. Ibn Sina i jego „Kanon medycyny”.

b. Al-Zahrawi (Abulcasis) jako ojciec chirurgii, a jego wpływ na farmakologię.

c. Al-Biruni i jego prace nad identyfikacją roślin leczniczych.

3. Klasyfikacja ziół w medycynie arabskiej.

a. Systematyka oparta na ich właściwościach, smaku i temperaturze.

b. Zioła używane jako środki oczyszczające, wzmacniające, przeciwbólowe i inne.

4. Wpływ grecko-rzymskiej i perskiej medycyny na ziołolecznictwo arabskie.

a. Szczegółowe omówienie wpływu takich postaci jak Hipokrates, Galen czy Dioskurides na arabskie ziołolecznictwo.

b. Adaptacja i rozwój perskich koncepcji medycznych przez uczonych arabskich (np. Al-Tabari).

c. Porównanie systemów medycznych grecko-rzymskich, perskich i arabskich.

5. Szlaki handlowe i ich rola w rozwoju ziołolecznictwa.

a. Jak szlaki Jedwabnego Szlaku, handlu transsaharyjskiego i morskiego wpłynęły na dostępność egzotycznych roślin leczniczych.

b. Historia i znaczenie przypraw i ziół (np. kurkuma, kardamon, goździki) w medycynie i gospodarce świata arabskiego.

c. Rola bazarów (souków) w rozprowadzaniu wiedzy o roślinach.

6. Materia medica: Arabskie księgi o ziołach i ich wpływ na Europę.

a. Omówienie kluczowych ksiąg, takich jak:

– Kitab al-Tibb Al-Raziego.

– Kitab al-Hawi (Liber Continens).

– De simplicibus Ibn Al-Baitara – szczegółowy opis ponad 1400 roślin leczniczych.

b. Wpływ tłumaczeń arabskich tekstów na rozwój średniowiecznej medycyny europejskiej (np. prace Gerarda z Cremony).

Moduł III: Najważniejsze rośliny lecznicze w tradycji arabskiej.

1. Rośliny rodzime Półwyspu Arabskiego.

Np. Nigella sativa (czarnuszka), Lawsonia inermis (henna), i Commiphora myrrha (mirra).

2. Rośliny importowane i ich adaptacja.

Wpływ szlaków handlowych na dostępność ziół, np. cynamon z Indii czy imbir z Azji Południowo-Wschodniej.

3. Metody przetwarzania ziół.

Techniki suszenia, maceracji, destylacji i tworzenia mieszanek.

4. Technologie przetwarzania ziół w medycynie arabskiej.

a. Szczegółowe omówienie technik destylacji, które wykształciły się w świecie arabskim i wpłynęły na rozwój współczesnej farmakologii.

b. Procesy ekstrakcji, fermentacji, przygotowywania proszków i olejków eterycznych.

c. Znaczenie wynalazków Al-Kindiego (pierwsze receptury perfum i olejków).

5. Ziołolecznictwo w kontekście profilaktyki zdrowotnej.

a. Prewencja chorób przy użyciu ziół i diet opartych na arabskiej tradycji.

b. Znaczenie roślin aromatycznych i przypraw w codziennej diecie jako elementu medycyny holistycznej.

6. Toksyny i przeciwwskazania w arabskim ziołolecznictwie.

a. Rozpoznanie toksycznych właściwości niektórych roślin (np. wilczej jagody czy oleandra).

b. Środki zaradcze stosowane przez arabskich lekarzy w przypadku przedawkowania.

c. Etapy testowania bezpieczeństwa preparatów ziołowych.

7. Regionalne różnice w ziołolecznictwie arabskim.

a. Zróżnicowanie roślin leczniczych używanych na Półwyspie Arabskim, w Afryce Północnej, Mezopotamii i Lewancie.

b. Przykłady regionalnych tradycji leczniczych, np. zastosowanie balsamu z Mekki czy sandałowca w Omanie.

8. Rola kobiet w tradycji ziołolecznictwa arabskiego.

a. Kobiety jako strażniczki wiedzy o ziołach: rola matek, babć i lokalnych uzdrowicielek.

b. Znaczenie ziołolecznictwa w praktykach położniczych i opiece okołoporodowej.

c. Tradycyjne receptury przekazywane w ramach rodzinnych.

Moduł IV: Ziołolecznictwo w czasach współczesnych.

1. Współczesne podejście do medycyny arabskiej.

a. Połączenie tradycyjnej wiedzy z nowoczesną farmakologią.

b. Zastosowanie ziół w leczeniu chorób cywilizacyjnych: cukrzyca, nadciśnienie, stres.

2. Badania naukowe nad arabskimi ziołami leczniczymi. Przykłady współczesnych badań nad czarnuszką, aloesem czy miętą pieprzową.

3. Etyczne i ekologiczne aspekty ziołolecznictwa.

Ochrona zasobów naturalnych i dzikich roślin leczniczych.

Problem nadmiernego eksploatowania niektórych gatunków.

4. Farmakopea i dawki terapeutyczne w medycynie arabskiej.

a. Systemy miar i wag używane w dawkowaniu preparatów ziołowych.

b. Metody oceny skuteczności i bezpieczeństwa ziół w średniowieczu.

c. Znaczenie synergii między ziołami w tworzeniu kompleksowych terapii.

Moduł V: Ziołolecznictwo w kontekście kulturowym i religijnym.

1. Zioła w sunnie i tradycji islamskiej.

a. Hadisy dotyczące stosowania roślin leczniczych.

b. Rola postu i diety w leczeniu.

2. Znaczenie duchowe i symboliczne ziół.

a. Rośliny używane w rytuałach, np. kadzidła z mirry.

b. Zioła w poezji i literaturze arabskiej.

3. Praktyczne aspekty przekazywania tradycji ziołolecznictwa.

Rola ustnej tradycji i manuskryptów w zachowaniu wiedzy.

Nowoczesne inicjatywy w nauczaniu medycyny naturalnej w krajach arabskich.

Moduł VI: Warsztaty praktyczne.

1. Tworzenie apteczki ziołowej.

Wybór 10 podstawowych ziół i ich zastosowań w domowej terapii.

2. Tworzenie maści, naparów, nalewek i destylatów.

Zasady higieny i przechowywania produktów.

Moduł VII. Zioła i rośliny lecznicze o właściwościach psychoaktywnych, stosowane w medycynie arabskiej od starożytności po czasy współczesne.

Jako niepubliczna placówka edukacyjna wydajemy certyfikaty ukończenia kursów na podstawie wpisu do Rejestru Instytucji Szkoleniowych pod numerem 2.30/00343/2024. Kursy mają na celu doskonalenie i pogłębianie kompetencji.